Prace doktorskie stanowią element przewodu doktorskiego

Postępowanie zmierzające do uzyskania przez daną osobę stopnia naukowego doktora zwane przewodem opisane jest w ustawie o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki z 14 marca 2003 roku. Nad przebiegiem procesu czuwa komisja powołana przez radę wydziału uprawnionego do nadawania stopnia doktora (prawo to przysługuje tylko tym wydziałom, które mają zgodę Centralnej Komisji do Spraw Stopni i Tytułów).

Wydziałowa komisja wydaje też zgodę na otwarcie i zamknięcie przewodu oraz podejmuje decyzję o nadaniu stopnia. Po uzyskaniu pozytywnej decyzji tego ciała kandydaci podejmują studia III stopnia i rozpoczynają tworzenie prac doktorskich. Studia mają przekazać osobom odpowiednią wiedzę i przygotować je do samodzielnej pracy naukowej, czyli identyfikowania problemów naukowych i ich rozwiązywania.

Postępy w zdobywaniu wiedzy na studiach III stopnia kontrolowane są poprzez egzaminy. Niezależnie od nich osoby ubiegające się o stopień naukowy doktora piszą prace doktorskie. Po zdaniu wszystkich egzaminów kandydat musi uzyskać pozytywną recenzję swojego dzieła u naukowca z innej uczelni.

Następnie wyznaczana jest data jawnej obrony prac doktorskich. Ma ona postać egzaminu, na który może przyjść każdy zainteresowany (czas i miejsce podaje się do wiadomości publicznej) i zadawać doktorantom pytania odnoszące się do problematyki dysertacji. Przewód kończy się bez względu na wynik obrony.